Lớp 1 trong tiền điện tử là gì? Blockchain lớp 1 là gì?

Trong thế giới tiền điện tử, công nghệ blockchain đóng vai trò là xương sống, cung cấp một cách phi tập trung, an toàn để xử lý và lưu trữ các giao dịch. Khi chúng ta nói về mạng lưới blockchain, đặc biệt là liên quan đến các loại tiền điện tử như Bitcoin và Ethereum, thuật ngữ blockchain lớp 1 (L1) thường xuất hiện. Nhưng chính xác thì nó có nghĩa là gì?

Blockchain lớp 1 là gì?

Blockchain lớp 1 đề cập đến lớp cơ sở của mạng blockchain. Đây là cơ sở hạ tầng cốt lõi xử lý trực tiếp tất cả các quy trình liên quan đến giao dịch tiền điện tử, bảo mật và sự đồng thuận. Về bản chất, blockchain lớp 1 là nền tảng của toàn bộ hệ sinh thái tiền điện tử, đảm bảo tính toàn vẹn và hoạt động của mạng.

Blockchain lớp 1 chịu trách nhiệm xử lý các giao dịch, xác thực chúng và duy trì tính bảo mật của mạng. Các giao dịch trên các blockchain này không yêu cầu bất kỳ mạng hoặc hệ thống bên ngoài nào khác để hoạt động, khiến chúng trở thành blockchain “chính” mà tiền điện tử được xây dựng trên đó.

Nói một cách đơn giản hơn, hãy nghĩ về blockchain lớp 1 như nền móng của một tòa nhà. Giống như một nền móng vững chắc hỗ trợ một cấu trúc, một blockchain lớp 1 vững chắc hỗ trợ các hoạt động của toàn bộ mạng lưới tiền điện tử.

Các tính năng chính của Blockchain lớp 1

Một số tính năng khiến blockchain lớp 1 trở nên cần thiết cho hoạt động của mạng lưới tiền điện tử:

• Độc lập : Blockchain lớp 1 được thiết kế để tự duy trì. Chúng không phụ thuộc vào các lớp blockchain khác để thực hiện các hoạt động của mình. Điều này làm cho chúng có tính độc lập cao, do đó cung cấp mức độ bảo mật và phân cấp cao hơn. Các blockchain này quản lý tất cả các chức năng cốt lõi như xử lý giao dịch và bảo mật mà không phụ thuộc vào các hệ thống bên ngoài.
• Tiền mã hóa gốc : Mỗi blockchain lớp 1 đều có tiền mã hóa gốc riêng được sử dụng cho nhiều tác vụ khác nhau như staking, phí giao dịch và quản trị. Ví dụ, Bitcoin sử dụng BTC và Ethereum sử dụng ETH. Người dùng không cần phải mua bất kỳ token nào khác cho các hoạt động cơ bản; token gốc của mạng blockchain đóng vai trò là loại tiền tệ chính cho các giao dịch và hoạt động khác.
• Cơ chế đồng thuận : Blockchain lớp 1 dựa vào cơ chế đồng thuận để xác thực và xử lý giao dịch. Các cơ chế này đảm bảo rằng tất cả các giao dịch được xác minh theo cách an toàn và minh bạch. Bitcoin sử dụng cơ chế Proof-of-Work (PoW), trong khi Ethereum, sau khi chuyển sang Ethereum 2.0, sử dụng Proof-of-Stake (PoS). Cả hai cơ chế này đều được thiết kế để đảm bảo rằng các giao dịch được an toàn và được xác thực mà không cần một cơ quan trung ương.
• Quản trị phi tập trung : Nhiều blockchain lớp 1 kết hợp quản trị do cộng đồng điều hành, nghĩa là các bên liên quan (như thợ đào, người xác thực và người nắm giữ token) có thể tham gia vào các quy trình ra quyết định ảnh hưởng đến hướng đi trong tương lai của blockchain. Cấu trúc quản trị phi tập trung này rất quan trọng đối với bản chất của công nghệ blockchain, vì nó cho phép minh bạch và kiểm soát tập thể mạng lưới.

Ví dụ về Blockchain lớp 1

Một số loại tiền điện tử nổi tiếng được xây dựng trên blockchain lớp 1. Sau đây là một số loại tiền điện tử nổi bật nhất:

• Bitcoin (BTC) : Bitcoin là loại tiền điện tử đầu tiên và được công nhận rộng rãi nhất, và nó hoạt động trên blockchain lớp 1 sử dụng thuật toán đồng thuận Proof-of-Work (PoW). Blockchain lớp 1 của Bitcoin đảm bảo rằng tất cả các giao dịch đều an toàn, phi tập trung và được xác minh bởi thợ đào. Do đó, Bitcoin đã trở thành loại tiền điện tử đáng tin cậy và có giá trị nhất trên thế giới.
• Ethereum (ETH) : Ethereum là loại tiền điện tử lớn thứ hai theo vốn hóa thị trường và hoạt động trên blockchain lớp 1. Ethereum đã giới thiệu hợp đồng thông minh, là hợp đồng tự thực hiện với các điều khoản của thỏa thuận được viết trực tiếp vào mã. Ethereum đã chuyển đổi từ mô hình Proof-of-Work (PoW) sang mô hình Proof-of-Stake (PoS) với Ethereum 2.0. Bản nâng cấp này nhằm mục đích cải thiện khả năng mở rộng, giảm mức tiêu thụ năng lượng và tăng cường bảo mật của mạng.
• Binance Smart Chain (BSC) : Binance Smart Chain là một blockchain lớp 1 phổ biến khác cung cấp thông lượng giao dịch cao và phí thấp. Nó đã định vị mình là blockchain hàng đầu cho các ứng dụng tài chính phi tập trung (DeFi) và các dự án dựa trên blockchain khác. BSC hoạt động với Proof-of-Stake Authority (PoSA), một cơ chế đồng thuận giúp tăng tốc độ và khả năng mở rộng trong khi vẫn duy trì mức độ phi tập trung.

Tại sao Blockchain lớp 1 lại quan trọng?

Blockchain lớp 1 là một phần không thể thiếu trong thế giới tiền điện tử và công nghệ blockchain vì chúng đóng vai trò là cơ sở hạ tầng cơ bản cho mọi giao dịch và hoạt động trên mạng. Nếu không có blockchain lớp 1 vững chắc, sẽ không có mạng lưới nào xử lý các giao dịch tiền điện tử.

Tuy nhiên, blockchain lớp 1 cũng phải đối mặt với những thách thức. Ví dụ, khi nhiều người dùng tham gia mạng lưới và khối lượng giao dịch tăng lên, blockchain lớp 1 có thể gặp phải các vấn đề về khả năng mở rộng, dẫn đến phí cao hơn và thời gian xử lý chậm hơn. Để giải quyết những thách thức này, nhiều blockchain lớp 1 đang khám phá các bản nâng cấp hoặc giải pháp lớp 2 có thể giúp giảm tắc nghẽn và cải thiện hiệu suất.

Blockchain lớp 1 so với giải pháp lớp 2

Trong khi blockchain lớp 1 là nền tảng của mạng lưới tiền điện tử, các giải pháp lớp 2 được xây dựng trên blockchain lớp 1 để tăng khả năng mở rộng và tốc độ giao dịch. Mạng lớp 2 hoạt động bằng cách xử lý các giao dịch ngoài blockchain chính và sau đó giải quyết chúng trở lại blockchain lớp 1. Điều này giúp giảm tắc nghẽn và chi phí giao dịch.

Ví dụ, Lightning Network của Bitcoin và các rollup của Ethereum là những ví dụ về các giải pháp lớp 2 được thiết kế để giúp mở rộng quy mô các blockchain lớp 1 tương ứng. Các giải pháp này nhằm mục đích giải quyết một số hạn chế của mạng lớp 1 mà không ảnh hưởng đến tính bảo mật hoặc tính phi tập trung của chúng.

Tương lai của Blockchain lớp 1

Bất chấp sự xuất hiện của các giải pháp lớp 2, blockchain lớp 1 vẫn đóng vai trò quan trọng đối với hoạt động chung của không gian tiền điện tử. Tiến về phía trước, các blockchain này có khả năng sẽ tiếp tục phát triển, tích hợp các thuật toán đồng thuận hiệu quả hơn, tăng cường khả năng mở rộng và trở nên tương tác hơn với các mạng blockchain khác. Các blockchain lớp 1 như Bitcoin và Ethereum sẽ đóng vai trò trung tâm trong quá trình phát triển liên tục của web phi tập trung (Web3), cung cấp cơ sở hạ tầng cần thiết cho các giao dịch an toàn và các ứng dụng phi tập trung (dApp).

Tóm lại, blockchain lớp 1 là nền tảng cốt lõi của mạng lưới tiền điện tử, xử lý mọi thứ từ xử lý giao dịch đến quản trị. Chúng đảm bảo toàn bộ hệ thống hoạt động an toàn và độc lập, đó là lý do tại sao chúng rất quan trọng đối với hệ sinh thái blockchain. Tuy nhiên, để giải quyết các vấn đề về khả năng mở rộng, cộng đồng blockchain tiếp tục khám phá các giải pháp như mạng lớp 2 để tối ưu hóa hiệu suất và khả năng sử dụng hơn nữa.